Skip to main content

Naskah Tua Karo (bagian 5)

Hs. B 66 Delft, Museum Nusantara Nr. S 451-1418


Langes ornamentiertes Bambusrohr (108,5 x 3 cm). Von dieser Hs. der Sammlung Beltman (ursprüngliche Nummer 2094) befindet sich eine Transliteration von P. Voorhoeve in der Universitätsbibliothek Leiden (Cod. Or. 12605n 2/3 no. 17).



Text 1



Transliteration 1



1. maka Iyo bila˝ bila˝ nu buluÓ bulaké si mu



2. -la tubuÓ ni babo taneÓ mekapal ni teruÓ la˜it me



3. gaja˝ kinemkem keloko dele˝ si mbiri˝ énda lako nibuwat



4. hanak Karo-Karo mergana beberé mbiri˝ para˝ hanak si ˜uda



5. si buwa˝-buwa˝ hanakberu sininana ho siliÓku si ˜ogé



6. kata nu surat kataku hamin muwa˝ pé hanakberu



7. seninaku séya kal kap rekité-kitéken huta˝ judi kupa



8. sa˝ siliÓku rekité kitéken haku la pantas la rukur la



9. beluÓ nimba˝ nimba˜i hukur hanakberuku sininaku ˜e



10. maka muwa˝ hanakberuku sininaku ho siliÓku hi jé kap



11. --maka labuÓ me haku rukur kutaré la˜it megaja˝ ku



12. tepuk taneÓ mekapal handiko hari I ja kin ˜é ndubé lépak



13. na pemupusken nandé beru simbiri˝ ndubé maka hitadi˝ken



14. na haku terbaba haté céda la né terala˝ hapé daÓ kam la bagé



15. niku ho siliÓku si ˜ogé kata surat mbuwé pé jelma ter



16. baba haté céda la let bagi haja˝ku ho siliÓku hapé dah kam



17. la bagé niku séya kal kap resada sada man hukuren ho



18. siliÓku di huwis merigat é ˜e si dorek hicariken



19. ---˜é di bula˝ bula˝ buruk ké ˜e si dorek hicariken



Korrekturen



1 bulaké belaké



5,9,10 sinina senina



19 ké F hé



Transliteration 2



1. Maka io bilang-bilang nu buluh belangké



2. si mula tubuh ni babo taneh mekapal



3. ni teruh langit meganjang



4. kinemkem keloko deleng si mbiring énda



5. lako nibuat anak Karo-Karo mergana beberé Mbiring



6. parang anak si nguda



7. si buang-buang anakberu seninana



8. O silihku si ngogé kata nu surat kataku



9. Amin muang pé anakberu seninaku



10. séa kal kap erkité-kitéken utang judi kupasang, silihku



11. erkité-kitéken aku la pantas, la rukur,



12. la beluh nimbang-nimbangi ukur anakberuku seninaku nge



13. maka muang anakberuku seninaku



14. O silihku.



15. I jé kap maka labuh me aku rukur



16. kutaré langit meganjang kutepuk taneh mekapal



17. andiko ari,



18. i ja kin ngé ndubé lépakna



19. pemupusken nandé beru Simbiring ndubé



20. maka itadingkenna aku terbaba até céda la né teralang



21. Apé dah kam la bagé ningku



22. O silihku si ngogé kata surat



23. mbué pé jelma terbaba até céda



24. la let bagi ajangku,



25. O silihku



26. Apé dah kam la bagé ningku



27. séa kal kap ersada-sada man ukuren



28. O silihku



29. di uis merigat é nge si dorek icariken ngé



30. di bulang-bulang buruk é nge si dorek icariken



Übersetzung



1. Dies ist ein Klagelied auf Belangké-Bambus



2. der einst auf der dicken Erde wuchs



3. unter dem hohen Himmel



4. umgeben von schwarzen Bergen



5. um vom Sohn des Karo-Karo Klans, Sembiring als Mutterklan, genommen zu werden



6. dem jüngsten Kind



7. der von seinen Brautnehmern und Klangenossen verstoßen wurde



8. O mein Freund, der die Schrift meiner Worte liest



9. Verstoßen haben mich meine Brautnehmer und Klangenossen



10. nicht wegen meiner Spielschuld, mein Freund



11. sondern da ich nicht klug bin, nicht nachdenke



12. nicht die Gedanken meiner Brautnehmer und Klangenossen abzuwägen wußte



13. deswegen haben mich meine Brautnehmer und Klangenossen verstoßen,



14. O mein Freund.



15. So hatte ich Mühe nachzudenken



16. ich sah nach dem hohen Himmel, ich klatsche die dicke Erde (?)



17. O weh,



18. Wo war denn damals der Fehler



19. als Mutter vom Sembiring Klan mich gebar



20. so daß sie mich zurückließ mit solch einem gebrochenen Herzen.



21. Sieh, wie sollte es nicht so sein,



22. O Freund, der diese Schrift liest



23. viele Menschen tragen ein gebrochenes Herz,



24. doch gibt es keinen, der so (leidend) ist wie ich,



25. O mein Freund.



26. Sieh, wie sollte es auch nicht so sein,



27. es ist nicht nur das eine oder das andere, das ich zu bedenken habe,



28. O mein Freund,



29. ein zerrissenes Kleid, das läßt sich ersetzen



30. ein verschlissenes Kopftuch, auch das läßt sich ersetzen.



Anmerkungen



8 Zum Genitivanzeiger nu siehe. Hs. 44, Anmerkung zu Zeile 3.



16 Tepuk 'in die Hände klatschen'. Dieser Ausdruck ist mir unbekannt.



29-30 Wörtlich heißt es "Wenn das Kleid zerrissen ist, dann kann man sich seinen Lebensunterhalt verdienen (um sich ein Neues zu kaufen).



Nach diesem Klagelied folgen noch einige tabas, die sehr schwer verständlich sind. Ich gebe hier daher nur die von P. Voorhoeve angefertigte Transliteration dieser drei Texte:



Text 2



Bitsumilah irahmano rahim mari me kamu si beru Dayang sumiré si bincar mata ni ari ni rupaku bagi mbintang kumindep i bas ipen kuidah adiku si anu bulung-bulung pé kurabusken ngenna até si danak-danak ngenna até si tua-tua mesikel ia di la ipidona, di pidona tama pinakitna, mudum ia sunggoten kudul kutal-kutalen tindang terlayang-layang layangken jemmbaken ku tongah paradoppenku sijengkal urat nu birah dua jengkal urat nu padang sada berngi aku la teridah dua berngi adiku si anu la mangan taren pinget-tinget aku kerna perbung-bunganken ku meratus meribu pé anak perana doli sikebuah sikibul sada aku nge ken ipersita ipersikeli adiku si anu lupa ia mangan lupa ia minem taren pinget-tinget aku turun dareh gumuruh nikken dareh berani turun Batak sapéken Malim teluka sabar rupaku sada wari idah adi si ana kenna perbunga-bunganku sinasipang (oder sinasipé)



Text 3



Surung batara batara pengulubalang pengulubalang si gun-gang gun-dang sih gudam butara si marpuyu ina ni murpuyu ama ni murpuyu surung murpuyu me ko kesah musuhku si anu surung bunuh X surung butara butara pengulubalang pengulubalang si gun-dang gun-dang sih gudam butara siréré ina ni ama ni réré sa me dilah musuh si anu surung buruh X surung butara butara pengulubalang pengulubalang si gun-dang gun-dang sih gudam butara si marbuguh ina ni murbuguh ama ni murbuguh surung murbuguh-buguh me ko babah musuhku si anu surung bunuh X ung sitiktik sitiktik di dalam batu makan sirih aku sidikit iné kisori dalam muka ku kelihker adika si anu ung sitiktik sitiktik di dalam batu makan sirih aku sidikit siperti tokal kuning di dalam mukaku ikelihken adiku sindayang si anu meratus meribu pé uda ri(nga?)pulu darihi



Text 4



Turun me kamu Dibata di atas mamangkakih me kamu Dibata toruh kumundul me kamu Dibata tongah tutun me kamu da na guruku pengulubalang pengulubalang di pagar pagarku pagar si mantas kira-kira si kata na langlang alang manuan alang manuan alang manubar alang manubar amboru sirumanggas sirumunggus sirumunggus ia ma kapé na pan-dé na pan-dé na magasgas ia ma kapé na pan-dé na magusgus ia ma kapé silakkar padang paranggir na soli si raja tulak di alamen situlak pagangen surung tulakken até-até pusuh-pusuh imbang lawanku itulakken pagar si mantas kira-kira si pocah boan boan si nipet api gara sipunpun tali bubuten sisarsarnek burkat kata ginolum-golum

Comments

Popular posts from this blog

Nasehat-Nasehat dan Ungkapan-Ungkapan

Nasehat-Nasehat Orang tua Karo, termasuk orang tua yang suka memberikan nasehat-nasehat kepada anggota keluarganya. Dalam nasehat yang diberikan selalu ditekankan, agar menyayangi orang tua, kakak/abang atau adik, harus berlaku adil. Menghormati kalimbubu, anakberu, senina sembuyak, serta tetap menjaga keutuhan keluarga.   Beberapa nasehat-nasehat orang-orang tua Karo lama, yang diungkapkan melalui ungkapan-ungkapan antara lain: Ula belasken kata la tuhu, kata tengteng banci turiken . Artinya jangan ucapkan kata benar, tetapi lebih baik mengucapkan kata yang tepat/pas. Ula kekurangen kalak enca sipandangi, kekurangenta lebe pepayo , artinya jangan selalu melihat kekurangan orang lain, tetapi lebih baik melihat kekurangan  kita (diri) sendiri atau  Madin me kita nggeluh, bagi surat ukat, rendi enta, gelah ula rubat ,  artinya lebih baik kita hidup seperti prinsip  surat ukat (surat sendok), saling memberi dan memintalah agar jangan sampai berkelahi. Beliden untungna si apul-apulen

Kumpulan Teks dan Terjemahan Lagu-lagu Karya Djaga Depari (bagian 2)

8. Mari Kena Mari turang geget ate mari kena Sikel kal aku o turang kita ngerana Aloi, aloi kal aku Kena kal nge pinta-pintangku Mari turang iah mari kena Mari turang iah mari kena Tebing kal kapen o turang ingandu ena Nipe karina i jena ringan i jena Tadingken kal ingandu ena Mari ras kal kita jenda Mari turang iah mari kena Mari turang iah mari kena Tertima-tima kal kami kerina gundari Kalimbubu, anak beru ras seninanta merari Mulih kal gelah kena keleng ate Ras kal kita jenda morah ate Ula lebe meja dage Mari turang iah mari kena Mari turang iah mari kena (sumber : Henry Guntur Tarigan, Piso Surit tahun 1990 halaman : 132) Mari Kena (Marilah mari) Mari adinda sayang marilah mari Ingin daku kita berbicara Dengar, dengarkanlah daku Dikaulah yang sangat kurindukan Mari, marilah sayang Mari, marilah sayang Sangat terjal jalan ke rumahmu sayang Ada banyak ular pula di situ Tinggalkanlah rumahmu itu Mari kita bersama di si

Musik Karo - Gendang Tiga Sendalanen (bagian 5)

7.2 Gendang telu sendalanen Secara harfiah Gendang telu sendalanen memiliki pengertian tiga alat musik yang sejalan atau dimainkan secara bersama-sama (sama seperti pengertian Gendang Lima Sendalanen). Ketiga alat musik tersebut adalah (1)  Kulcapi/balobat , (2)  ketengketeng,  dan (3)  mangkok.  Dalam ensambel  ini ada dua istrumen yang bisa digunakan sebagai pembawa melodi yaitu   Kulcapi  atau  balobat.   Pemakaian  Kulcapi atau balobat  sebagai pembawa melodi dilakukan secara terpisah dalam upacara yang berbeda.  Sedangkan  Keteng-keteng dan  mangkok merupakan alat musik pengiring yang menghasilkan pola-pola ritem yang bersifat konstan dan repetitif. Jika  Kulcapi digunakan sebagai pembawa melodi, dan  keteng-keteng  serta mangkok sebagai alat musik pengiringnya, maka istilah  Gendang telu sendalanen sering disebut   Gendang Lima Sendalanen Plus Kulcapi ,  dan jika balobat sebagai pembawa melodi, maka istilahnya  tersebut  menjadi  gendang balobat.  Masing-masing alat mu